ఒక ఉదయం వాక్‌లో కనిపించిన ఆ దృశ్యం నా కెమెరాకి పని చెప్పింది. ఆ పైన నా స్మార్ట్-ఫోనుకీ పని చెప్పి – “గడ్డి పరకలు నేలతో స్నేహాన్ని కోరుకుంటే చెట్టు ఏకాంతం కోసం ఆకాశంలో వెతుకుతుందిట,” – అనే ఆ రెండు వాక్యాలూ రాయించింది.  

సొంతకవిత్వం కాదు. టాగోర్ తన ఆలోచనల్ని హైకూల్లాంటి చిన్న చిన్న పద్యాలుగా కూర్చి పేర్చిన పుస్తకం, స్ట్రే బర్డ్స్ నుంచి తీసుకున్నా. తీసుకుని, ఆ ఫోటోకి అతికించి మా కాలేజ్ గ్రూపులో గుడ్మాణింగ్ మెసేజిగా పోస్ట్ చేశా, నిన్న. పసుపు, ఎరుపు, ఆకుపచ్చ రంగుల ఆకులు నీలాకాశాన్ని స్పృశిస్తూ టాగోర్ మనసులో వున్నది నిజం అంటున్నట్టున్నాయి కదా!!

వెంటనే ఒక ఫ్రెండు రెస్పాన్స్ వచ్చేసింది  – “అంటే, నువ్వు పెద్దవాడివైపోయాకా ఏకాంతం కోరుకుంటావా?,” అంటూ.  “ఏదో కోట్ బావుంది కదా అని వాడేశాను, గురూ! ఈ  ప్రశ్నతో  ఇప్పుడు పెద్దపనే పెట్టావ్!,” అ(నుకు)న్నా. అన్నానే కానీ ఆలోచించకుండా ఆగగలనా? అం’తరంగాలు’ 🌊ఎగయకుండా🌊 ఆపగలనా? అసలీ ఆలోచన విశ్వకవికి ఎందుకు, ఏ సందర్భంలో మెదిలి ఉంటుందో ఊహించడం మొదలెట్టా. Here👇are my thoughts🤗 —

On a lighter note,

In Tagore’s view grass must be feminine and the tree masculine. That’s why he referred to grass and tree as ‘her’ and ‘his’ respectively. Not because Tagore wants to prove man’s superiority over woman. A man of Tagore’s stature can never think, speak, write or act that way. He saw woman’s gregarious nature in grass and in the tree, he saw man’s aloofness.

On a heavier note,

the attributes of both grass and tree can actually be found within one personality irrespective of the person’s gender. During youth one needs to be worldly and socialize; as the mind keeps maturing, the solitude becomes automatic. One can be in the middle of action with the mind completely detached from the results. 

వాటిని అలాగే గ్రూపులో పోస్ట్ చేసేశా .

దీనికి ఒక స్పందన ఇలా వచ్చింది –

“ఒక గడ్డి పరక తుఫాన్లనీ, వరదల్నీ ఎదుర్కొని తిరిగి కోలుకుంటుంది. అదే ఒక చెట్టుకి సాధ్యం కాదు. తుఫానుని తట్టుకుని నిలబడనైనా నిలబడుతుంది లేదా కూలిపోతుంది. కూలకుండా నిలబడినా ఎంతో కొంత దెబ్బ తినకుండా ఉండదు. అహంకారం చూపించడం తెలియని గడ్డి పరక వరద ఉధృతికి  వినయంగా తలవంచి, వరద తగ్గగానే తిరిగి నిలబడుతుంది. నేను మహావృక్షాన్ని, నేను తలవంచడమేమిటి అన్న అహంకారం ప్రదర్శించే చెట్టు కూలిపోయే ప్రమాదానికి గురౌతుంది. గడ్డిపరకకీ, చెట్టుకీ ఉన్న ఇదే వైరుధ్యం స్త్రీ పురుష స్వభావాల్లోనూ కనిపిస్తుంది. జీవిత సంక్షోభాలని సమర్ధవంతంగా ఎదుర్కొనేందుకు, అనివార్య పరిస్థితులతో రాజీపడి, అనుకూల దృక్పధంతో ముందుకు సాగే సామర్ధ్యం స్త్రీలో ఉన్నంతగా పురుషుడిలో ఉండదు. ఆమెలో సహజంగానే ఎక్కువగా వుండే క్షమాగుణం, సహనం, వినయం, అహంకార రాహిత్యం ఆమెకి అనుకూలించి సహకరిస్తాయి.”

నిజం కదా !!! ఎంత మంచి స్పందన అనిపించింది. 

ఇప్పుడు మరో స్పందన, ఇంకొక గ్రూప్ మెంబర్  నుంచి –

“టాగోర్ స్త్రీ సహజ స్వభావాలైన సున్నితత్వాన్ని, సౌకుమార్యాన్ని గడ్డికి , పురుష సహజాలైన దృఢత్వం, పట్టుదలలని చెట్టుకి ఆపాదించి ఉండచ్చు. కానీ, స్త్రీకానీ, పురుషుడు కానీ అవే స్వభావాలని పట్టుకుని వేళ్లాడాల్సిన పని లేదు. వయసుతో పాటు వైరాగ్యాన్ని పెంచుకోవాలనే  రూలేం లేదు. అందరితో కలివిడిగా ఉంటూ వృద్ధాప్యంలో కూడా ఆనందంగా ఆరోగ్యంగా ఉంటున్న ఆడవాళ్ళని, మగవాళ్ళని కూడా ఎంతోమందిని మనం చూడొచ్చు. ఏకాంతం కోరుకున్నా, నలుగురి సాంగత్యాన్ని కోరుకున్నా అది వ్యక్తిగత ప్రాధాన్యాన్ని బట్టీనే కానీ అది స్త్రీయా, పురుషుడా అనే దానిపై ఆధారపడదు.”

ఇదీ నిజమే. ఈ భావనతోనే  మొదట్లో  రాసిన నా వ్యాఖ్యానంలో రెండు స్వభావాలనీ ఒకే వ్యక్తిత్వంలో చూడొచ్చని రాసాను. అయితే వివరణని కొంచెం పొడిగించాలనే  ఉద్దేశంతో  –

“నిజమే, సరళమైన గడ్డి స్త్రీ స్వభావాన్నీ, దృఢమైన చెట్టు పురుష ప్రకృతినీ ప్రతిబింబించి తీరాలని హార్డ్ అండ్ ఫాస్ట్ రూలేం లేదు కానీ టాగోర్ కాలం నాటికీ ఇప్పటికీ స్త్రీపురుష స్వభావాల విషయం ఎలా వున్నా వారి వారి వాక్స్వాతంత్రంలో,  భావవ్యక్తీకరణలో చాలా తేడా వుంది. మన తాతల, అమ్మమ్మల కాలంలో కేవలం మగజన్మ ఆడ జన్మ కన్నా ఒక మెట్టు ఎక్కువనే నమ్మకం వల్ల కావచ్చు, కుటుంబ పెద్ద అనే స్టేటస్ వల్ల కావచ్చు లేదా  సంస్కృతి-సంస్కారాల ప్రభావంతో అబ్బిన వైరాగ్య భావం వల్ల కావచ్చు మగవాళ్ళు, ముఖ్యంగా తండ్రులు కొంత ముభావంగా, దూరంగా, మితభాషులుగా, ఒక ప్రత్యేక స్థానంలో వుండేవాళ్ళు. మన తల్లితండ్రుల హయాంలో పరిస్థితి మారింది. ఉమ్మడి కుటుంబాలు తగ్గి వ్యష్టి కుటుంబాలు, వాటితోపాటు ఆర్ధిక స్వాతంత్రాలు పెరగడంతో కుటుంబ పెద్దకీ, ఇతర సభ్యులకీ మధ్య దూరం కూడా తగ్గి స్త్రీ-పురుష స్వభావాల్లో అంతరాలు కూడా తగ్గి ఉండచ్చు. మన జెనరేషన్ వచ్చేసరికి ఇంకా మార్పు వచ్చింది,” అన్నాను.

ఇక్కడితో డిస్కషన్ ఆగింది. అందరూ ఆఫీసుల్లో, పనుల్లో పడి  బిజీ అయిపోవడంతో.

ఏ వందేళ్ల కిందటో విశ్వకవి మదిలో రెక్కలు విప్పిన స్ట్రే-బర్డ్స్ మా స్నేహితుల ఆలోచనల ఆకాశంలో ఇలా విహరించడం, మా అం’తరంగాల్ని’ కదిలించి ఆలోచనల్ని రేకెత్తించడం చక్కటి అనుభూతినిచ్చింది.